Luật Dân sự

Di chúc bị rách thì có hiệu lực không?

Di chúc bị rách thì có hiệu lực pháp luật không? Di chúc bị rách thì hiệu lực pháp luật của nó có thể bị ảnh hưởng. Hiệu lực của một di chúc phụ thuộc vào các quy định pháp luật  và các điều kiện cụ thể liên quan đến di chúc. Vì vậy nhằm tạo điều kiện để quý khách hàng thực hiện việc chia thừa kế theo đúng quy định pháp luật sau đây chúng tôi xin gửi đến quý khách hàng bài viết để giúp quý khách hàng hiểu thêm về vấn đề này:

Hiệu lực của di chúcHiệu lực của di chúc

Di chúc như thế nào được coi là hợp pháp?

Căn cứ theo Điều 630 Bộ luật dân sự 2015 (BLDS) thì di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau:

Chủ thể lập di chúc

Căn cứ theo quy định tại Điều 625 BLDS 2015 chủ thể có quyền lập di chúc là:

  • Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;
  • Người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi được lập di chúc, nếu được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

Do di chúc thể hiện ý chí độc lập của người lập nhằm định đoạt tài sản của mình, chỉ chủ sở hữu mới có quyền định đoạt tài sản. Nên pháp luật cho phép  chủ thể tham gia xác lập, thực hiện các quan hệ pháp luật dân sự là tự do, tự nguyện cam kết, thỏa thuận và pháp luật chỉ ngăn chặn mọi hành vi ngăn cản, cưỡng ép,…

Hình thức của di chúc

Di chúc có thể được lập dưới hai hình thức là di chúc bằng văn bản và di chúc bằng miệng. Cụ thể theo quy định tại Điều 630 BLDS 2015.

  • Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.
  • Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.
  • Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.
  • Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

>>>Xem thêm: Điều kiện di chúc để lại bằng giấy tay có hiệu lực

Nội dung của di chúc

Nội dung của di chúc được pháp luật quy định tại điểm b khoản 1 Điều 630 BLDS 2015:

  • Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

Nội dung này được quy định chi tiết tại  Điều 631 BLDS 2015:

  • Di chúc gồm các nội dung chủ yếu sau:
  • Ngày, tháng, năm lập di chúc;
  • Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc;
  • Họ, tên người, cơ quan, tổ chức được hưởng di sản;
  • Di sản để lại và nơi có di sản.
  • Ngoài các nội dung quy định tại khoản 1 Điều này, di chúc có thể có các nội dung khác.

Mẫu di chúc theo quy địnhMẫu di chúc theo quy định

Thời điểm di chúc phát sinh hiệu lực

Căn cứ khoản 1 Điều 643 BLDS 2015 thì di chúc có hiệu lực từ khi: Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

Và căn cứ khoản 1 Điều 611 BLDS 2015 thì: Thời điểm mở thừa kế là thời điểm người có tài sản chết. Trường hợp Tòa án tuyên bố một người là đã chết thì thời điểm mở thừa kế là ngày được xác định tại khoản 2 Điều 71 của Bộ luật này.

Thời điểm mở thừa kế rất quan trọng, từ thời điểm đó quyền và nghĩa vụ của người chết sẽ để lại cho những người thừa kế  và cũng là căn cứ để di chúc phát sinh hiệu lực.

>>> Xem thêm: Di chúc có hiệu lực khi nào?

Di chúc bị vô hiệu khi nào?

Di chúc được coi là vô hiệu một phần hoặc vô hiệu toàn bộ khi không đáp ứng được các điều kiện để di chúc hợp pháp hoặc thuộc các trường hợp không có hiệu lực của di chúc.

Trường hợp vô hiệu do không có hiệu lực của di chúc căn cứ theo Điều 643 BLDS 2015:

  • Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:
  • Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;
  • Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

  • Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.
  • Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

Di chúc bị vô hiệu thì không làm phát sinh hiệu lực pháp luật của di chúc. Nếu bị tuyên vô hiệu thì phần di sản sẽ không được chia theo di chúc cho những người thừa kế mà trường hợp này thì sẽ được chia theo pháp luật.

Chia di chúc theo pháp luậtChia di chúc theo pháp luật

Hiệu lực pháp luật đối với trường hợp di chúc bị rách

Đối với trường hợp di chúc bị rách thì có hiệu lực pháp luật hay không thì ta phải xem xét đến quy định của pháp luật liên quan đến vấn đề này. Cụ thể được quy định tại Khoản 1 Điều 642 như sau: Kể từ thời điểm mở thừa kế, nếu bản di chúc bị thất lạc hoặc bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc và áp dụng các quy định về thừa kế theo pháp luật.

Như vậy, pháp luật quy định rằng nếu di chúc bị hư hại đến mức không thể thực hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc và cũng không có bằng chứng nào chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì coi như không có di chúc.

Theo đó, nếu như di chúc bị rách nhưng vẫn thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc thì di chúc đó vẫn có hiệu lực pháp luật. Hay nếu như đi chúc bị rách đến mức không thể hiện đầy đủ ý chí người lập di chúc nhưng lại có bằng chứng, chứng minh được ý nguyện đích thực của người lập di chúc thì lúc đó di chúc vẫn có hiệu lực pháp luật.

Để xác định xem mức hư hại đến mức nào thì có thể mang bản di chúc tới Ủy ban cấp xã yêu cầu xem xét bản di chúc đó có đủ điều kiện để sử dụng hay không. Nếu di chúc đó vẫn có thể sử dụng thì việc chia di sản sẽ thực hiện theo di chúc, nếu bản di chúc đó bị hư hại đến mức không thể hiện được đầy đủ ý chí của người lập di chúc thì phần di sản thừa kế đó sẽ được chia theo quy định của pháp luật.

>>>Xem thêm: Di chúc lập ở nước ngoài có hợp pháp không?

Luật sư tư vấn giải quyết đối với vấn đề di chúc bị rách

  • Tư vấn giải quyết tranh chấp về tài sản thừa kế;
  • Tư vấn giải quyết tranh chấp về quyền hưởng thừa kế theo quy định;
  • Tư vấn giải quyết tranh chấp về xác định hàng thừa kế để chia thừa kế;
  • Soạn thảo các văn bản liên quan đến yêu cầu thừa kế, tranh chấp thừa kế.
  • Luật sư tham gia tranh tụng tại Tòa với tư cách người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng

Các trường hợp dẫn đến di chúc bị hư hại thì vẫn có hiệu lực pháp luật nếu như có bằng chứng, chứng cứ chứng minh được di chúc đó vẫn đáp ứng được các điều kiện di chúc hợp pháp theo quy định pháp luật dân sự. Nếu như quý khách hàng còn cảm thấy thắc mắc gì thì hãy liên hệ ngay với chúng tôi với số holine  1900.63.63.87 hoặc liên hệ Tư vấn luật thừa kế hoặc cần tìm dịch vụ luật sư để có thể hỗ trợ kịp thời, nhanh chóng nhất.

4.5 (13 bình chọn)

Bài viết được Nguyễn Văn Đệ - Luật sư kiểm duyệt: Nguyễn Trần Phương
Nguyễn Văn Đệ - Luật sư kiểm duyệt: Nguyễn Trần Phương

Tác giả: Chuyên Viên Pháp Lý

Lĩnh vực tư vấn: Lao Động, Hôn Nhân Gia Đình, Dân Sự, Thừa Kế

Trình độ đào tạo: Đại Học Luật

Số năm kinh nghiệm thực tế: 3

Tổng số bài viết: 755 bài viết