Luật Thừa Kế

Tư vấn giải quyết tranh chấp phân chia di sản thừa kế không có di chúc

Việc có sự tư vấn giải quyết tranh chấp phân chia di sản thừa kế không có di chúc là rất cần thiết khi xảy ra tranh chấp liên quan đến việc phân chia di sản mà không có di chúc. Bởi vì pháp luật về phân chia di sản thừa kế mặc dù đã được được quy định cụ thể nhưng nhìn chung vẫn phức tạp nếu như không phải người có chuyên môn. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn đọc hiểu rõ hơn vấn đề trên.

Di sản thừa kế không có di chúc

Pháp luật quy định thừa kế không có di chúc

Theo quy định tại khoản 1 Điều 650 Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS 2015) thì thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

  • Không có di chúc;
  • Di chúc không hợp pháp;
  • Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;
  • Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

Do vậy, thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp không có di chúc.

Căn cứ theo quy định tại Điều 649 BLDS 2015 thì thừa kế theo pháp luật là thừa kế theo hàng thừa kế, điều kiện và trình tự thừa kế do pháp luật quy định.

Căn cứ Điều 651 BLDS 2015 những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

  • Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;
  • Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;
  • Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

Những người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung di chúc

Những người không phụ thuộc di chúc

Theo Điều 644 BLDS 2015 có quy định về người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc như sau:

Những người được hưởng phần di sản bằng 2/3 suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

  • Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;
  • Con thành niên mà không có khả năng lao động.

Trừ trường hợp những người này từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 BLDS 2015 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của BLDS 2015.

>> Xem thêm: Hưởng di sản nhưng không phụ thuộc vào di chúc

Giải quyết tranh chấp phân chia di sản thừa kế không có di chúc

Chuẩn bị đơn khởi kiện

Theo quy định tại khoản 4, 5 Điều 189 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì người khởi kiện phải chuẩn bị các tài liệu sau:

Đơn khởi kiện theo Mẫu 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP.

Các giấy tờ chứng minh nhân thân:

  • Giấy khai sinh,
  • Chứng minh thư nhân dân,
  • Giấy chứng nhận kết hôn,
  • Sổ hộ khẩu,
  • Giấy giao nhận nuôi con nuôi để xác định diện và hàng thừa kế;
  • Giấy chứng tử của người để lại di sản thừa kế;
  • Bản kê khai các di sản;

Các giấy tờ, tài liệu chứng minh sở hữu của người để lại di sản và nguồn gốc di sản của người để lại di sản

Các giấy tờ khác: Biên bản giải quyết trong hộ tộc, biên bản giải quyết tại UBND xã, phường, thị trấn ( nếu có), tờ khai từ chối nhận di sản ( Nếu có).

Nộp đơn và thụ lý đơn

Sau khi chuẩn bị hồ sơ khởi kiện như đã đề cập ở mục trên, người khởi kiện nộp đơn đến Tòa án bằng một trong các hình thức sau, theo quy định tại khoản 1 Điều 190 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015:

  • Nộp trực tiếp tại Tòa.
  • Gửi đến Tòa án theo đường dịch vụ bưu chính (gửi qua bưu điện).
  • Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có).

Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được đơn khởi kiện, Chánh án Tòa án phân công một Thẩm phán xem xét đơn khởi kiện.

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán phải xem xét đơn khởi kiện và có một trong các quyết định sau đây:

  • Yêu cầu sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện;
  • Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu vụ án có đủ điều kiện để giải quyết theo thủ tục rút gọn quy định tại khoản 1 Điều 317 của Bộ luật này;
  • Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền và thông báo cho người khởi kiện nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác;
  • Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện nếu vụ việc đó không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.

Cơ quan có thẩm quyền giải quyết

Theo quy định tại khoản 5 Điều 26 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì tranh chấp về thừa kế tài sản thuộc thẩm quyền giải quyết của tòa án.

Căn cứ theo Điều 35 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015, Tòa án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm tranh chấp về thừa kế tài sản. Tuy nhiên, trường hợp có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan đại diện nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án, cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài thì không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện.

Điều 37 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 quy định Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm tranh chấp về thừa kế tài sản, trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án nhân dân cấp huyện quy định tại khoản 1, 4 Điều 35 Bộ luật này. Trong trường hợp xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án nhân dân cấp huyện thì Tòa án nhân dân cấp tỉnh có thể lấy lên để giải quyết

Ngoài ra, căn cứ vào khoản 1 Điều 39 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 thì thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ đối với các vụ án dân sự như sau:

  • Tòa án nơi bị đơn cư trú, làm việc, nếu bị đơn là cá nhân hoặc nơi bị đơn có trụ sở, nếu bị đơn là cơ quan, tổ chức có thẩm quyền giải quyết theo thủ tục sơ thẩm những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các Điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;
  • Các đương sự có quyền tự thỏa thuận với nhau bằng văn bản yêu cầu Tòa án nơi cư trú, làm việc của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cá nhân hoặc nơi có trụ sở của nguyên đơn, nếu nguyên đơn là cơ quan, tổ chức giải quyết những tranh chấp về dân sự, hôn nhân và gia đình, kinh doanh, thương mại, lao động quy định tại các điều 26, 28, 30 và 32 của Bộ luật này;
  • Đối tượng tranh chấp là bất động sản thì chỉ Tòa án nơi có bất động sản có thẩm quyền giải quyết.

>> Xem thêm: Giải quyết tranh chấp đất đai khi không có di chúc

Vai trò Luật sư hỗ trợ tư vấn giải quyết tranh chấp phân chia di sản thừa kế

Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp

Luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp

  • Hướng dẫn chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ cần thiết
  • Hỗ trợ soạn thảo đơn khởi kiện khi có tranh chấp về phân chia di sản
  • Tư vấn cách xác định ai là người thừa kế, thời gian, địa điểm, thời điểm mở thừa kế, thủ tục từ chối nhận di sản thừa kế
  • Trực tiếp tham gia thu thập chứng cứ liên quan đến vụ việc;
  • Đại diện theo ủy quyền khách hàng làm việc trực tiếp với cơ quan có thẩm quyền.
  • Đại diện theo ủy quyền khách hàng tham gia tố tụng với tư cách là người đại diện bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của khách hàng.

Việc xác định người thừa kế, tỷ lệ phân chia di sản, giải quyết các tranh chấp liên quan đến di sản… cần có kiến thức chuyên môn về luật di sản thừa kế. Có sự tư vấn của luật sư sẽ giúp quý khách giải quyết tranh chấp di sản thừa kế một cách nhanh chóng, hiệu quả và bảo vệ quyền lợi của mình một cách tốt nhất. Nếu quý khách còn thắc mắc hoặc có nhu cầu tư vấn pháp lý chuyên sâu vui lòng liên hệ với chúng tôi qua Hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn luật thừa kế.

>>Bài viết có thể bạn quan tâm:

5 (13 bình chọn)

Bài viết được Nguyễn Văn Đệ - Luật sư kiểm duyệt: Nguyễn Trần Phương
Nguyễn Văn Đệ - Luật sư kiểm duyệt: Nguyễn Trần Phương

Tác giả: Chuyên Viên Pháp Lý

Lĩnh vực tư vấn: Lao Động, Hôn Nhân Gia Đình, Dân Sự, Thừa Kế

Trình độ đào tạo: Đại Học Luật

Số năm kinh nghiệm thực tế: 3

Tổng số bài viết: 834 bài viết