Luật Dân sự

Thủ tục xử lý đơn khởi kiện dân sự theo quy định pháp luật

Thủ tục xử lý đơn khởi kiện dân sự được Tòa án có thẩm quyền thực hiện nhằm đưa vụ án “ra xét xử” theo quy định của pháp luật tố tụng dân sự. Vậy, quy trình này gồm những giai đoạn nào và mỗi giai đoạn được thực hiện ra sao? Bài viết sau đây sẽ cung cấp cho độc giả thông tin tham khảo hữu ích.

Thủ tục xử lý đơn khởi kiện do Tòa án có thẩm quyền thực hiện

Tiếp nhận, thụ lý đơn khởi kiện

Căn cứ quy định tại Điều 190 và 191 Bộ Luật Tố tụng Dân sự năm 2015 (BLTTDS 2015)

1. Người khởi kiện (NKK) gửi đơn khởi kiện (ĐKK) kèm tài liệu chứng cứ đến Tòa án có thẩm quyền.

2. Bộ phận tiếp nhận của Tòa án phải nhận ĐKK và ghi vào sổ nhận đơn. Tòa án gửi lại cho NKK Giấy xác nhận đã nhận đơn khởi kiện theo Mẫu số 24-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP.

3. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được ĐKK, Chánh án Tòa án phân công 01 Thẩm phán xem xét ĐKK. Ngày làm việc không bao gồm thứ bảy, chủ nhật và ngày nghỉ lễ.

4. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày được phân công, Thẩm phán ra một trong các quyết định sau đây:

  • Yêu cầu sửa đổi, bổ sung ĐKK;
  • Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án;
  • Chuyển ĐKK cho Tòa án khác;
  • Trả lại ĐKK cho NKK.

5. Nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án thì Thẩm phán thông báo ngay cho NKK để làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí.

6. Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo về việc nộp tiền tạm ứng án phí, NKK phải nộp tiền tạm ứng án phí và biên lai thu tiền tạm ứng án phí.

7. Thẩm phán thụ lý vụ án khi NKK nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí. Nếu NKK được thì Thẩm phán phải thụ lý ngay khi nhận được ĐKK hợp lệ.

8. Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý, Thẩm phán thông báo bằng văn bản cho nguyên đơn, bị đơn, cơ quan, tổ chức, cá nhân có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan về việc đã thụ lý vụ án.

Tiếp nhận đơn khởi kiện

Trả lại đơn khởi kiện

Căn cứ theo quy định tại khoản 1 Điều 192 BLTTDS 2015 và hướng dẫn tại Nghị quyết 04/2017/NQ-HĐTP, Thẩm phán trả lại ĐKK trong các trường hợp sau đây:

  • NKK không có quyền khởi kiện hoặc không có đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự;
  • NKK còn thiếu một trong các điều kiện khởi kiện trong trường hợp pháp luật có quy định về điều kiện khởi kiện;
  • Sự việc đã được giải quyết bằng bản án đã có hiệu lực pháp luật của Tòa án hoặc quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền trừ trường hợp được quyền khởi kiện lại do luật định;
  • Hết thời hạn nộp tiền tạm ứng án phí mà NKK không nộp biên lai thu tiền tạm ứng án phí, trừ trường hợp NKK được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí hoặc do sự xuất hiện của trở ngại khách quan, trường hợp bất khả kháng; 
  • Vụ án không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án;

  • NKK không sửa đổi, bổ sung ĐKK theo yêu cầu của Thẩm phán;
  • Người khởi kiện rút đơn.

Khi trả lại ĐKK, Thẩm phán phải có văn bản nêu rõ lý do trả lại. Đồng thời, ĐKK và tài liệu, chứng cứ mà Thẩm phán trả lại phải được sao chụp và lưu lại Tòa án.

Trong thời hạn 10 ngày, kể từ ngày nhận được văn bản trả lại ĐKK, NKK có quyền gửi đơn khiếu nại đến Tòa án đã trả lại đơn theo quy định tại khoản 1 Điều 194 BLTTDS 2015.

Sửa đổi, bổ sung đơn khởi kiện

Nếu ĐKK không có đủ các nội dung quy định tại khoản 4 Điều 189 của BLTTDS 2015 thì Thẩm phán thông báo bằng văn bản cho NKK để họ sửa đổi, bổ sung.

Thời hạn sửa đổi, bổ sung ĐKK do Thẩm phán ấn định, tối đa là 01 tháng. Trường hợp đặc biệt có thể gia hạn tối đa thêm 15 ngày.

Hết thời hạn mà Thẩm phán ấn định:

  • Nếu NKK đã sửa đổi, bổ sung ĐKK theo đúng yêu cầu Thẩm phán tiếp tục việc thụ lý vụ án;
  • Nếu NKK không sửa đổi, bổ sung theo yêu cầu thì Thẩm phán trả lại ĐKK và tài liệu, chứng cứ kèm theo cho NKK.
Thẩm phán có thể chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án khác có thẩm quyền

Chuyển đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền

Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ thời điểm được phân công, nếu Thẩm phán xét thấy ĐKK thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án khác thì phải ra quyết định chuyển ĐKK đến Tòa án đó.

Việc chuyển ĐKK đến Tòa án khác phải được ghi vào sổ nhận đơn và gửi thông báo về cho NKK theo Mẫu số 25-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP.

Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn về trình tự xử lý đơn khởi kiện vụ án dân sự. Nếu quý khách hàng có bất kỳ vướng mắc nào trong quá trình tham gia tố tụng giải quyết các vụ án dân sự như tranh chấp đất đai, chia tài sản thừa kế, tranh chấp hợp đồng,… xin vui lòng liên hệ ngay Chuyên Tư Vấn Luật thông qua hotline 1900 63 63 87 để được hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn./.

4.7 (16 bình chọn)

Bài viết được Nguyễn Văn Đệ - Luật sư kiểm duyệt: Nguyễn Trần Phương
Nguyễn Văn Đệ - Luật sư kiểm duyệt: Nguyễn Trần Phương

Tác giả: Chuyên Viên Pháp Lý

Lĩnh vực tư vấn: Lao Động, Hôn Nhân Gia Đình, Dân Sự, Thừa Kế

Trình độ đào tạo: Đại Học Luật

Số năm kinh nghiệm thực tế: 3

Tổng số bài viết: 751 bài viết