Quyền lựa chọn tòa án để giải quyết tranh chấp của người lao động tạo sự thuận tiện và nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho người lao động khi giải quyết tranh chấp. Pháp luật hiện hành cho phép người lao động lựa chọn Tòa án nơi mình cư trú, làm việc hoặc nơi đặt trụ sở, chi nhánh của công ty để khởi kiện. Việc hiểu rõ quyền lựa chọn này sẽ giúp người lao động chủ động, đúng hướng trong quá trình khởi kiện và giải quyết tranh chấp. Bài viết dưới đây, Chuyên tư vấn luật sẽ giúp bạn hiểu rõ về quyền này.
Mục Lục
- Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động của tòa án theo luật định
- Người lao động được quyền lựa chọn tòa án trong các trường hợp nào?
- Hướng xử lý khi tòa án được lựa chọn từ chối thụ lý giải quyết
- Câu hỏi liên quan quyền lựa chọn tòa án giải quyết tranh chấp lao động
- Dịch vụ luật sư bảo vệ quyền lợi người lao động
Thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động của tòa án theo luật định
Điều 32 Bộ luật Tố tụng Dân sự 2015 (viết tắt BLTTDS) quy định thẩm quyền giải quyết của Tòa án về tranh chấp lao động. Cụ thể bao gồm:
Tranh chấp lao động
Thứ nhất, tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động với người sử dụng lao động đã thực hiện thủ tục hòa giải bằng hòa giải viên nhưng:
- Hòa giải thành nhưng các bên không thực hiện hoặc thực hiện không đúng.
- Hết thời hạn hòa giải mà hòa giải viên lao động không tiến hành hòa giải.
Thứ hai, tranh chấp lao động cá nhân giữa người lao động với người sử dụng lao động thuộc trường hợp:
- Về xử lý kỷ luật lao động theo hình thức sa thải.
- Bị đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động.
- Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động.
- Giữa người giúp việc gia đình với người sử dụng lao động.
- Về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội, về bảo hiểm y tế theo quy định của pháp luật về bảo hiểm y tế, về bảo hiểm thất nghiệp theo quy định của pháp luật về việc làm, về bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp theo quy định của pháp luật về an toàn, vệ sinh lao động.
- Về bồi thường thiệt hại giữa người lao động với doanh nghiệp, tổ chức đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng.
- Giữa người lao động thuê lại với người sử dụng lao động thuê lại.
Tranh chấp liên quan lao động
Tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp liên quan đến lao động, bao gồm tranh chấp:
- Về học nghề, tập nghề.
- Về cho thuê lại lao động.
- Về quyền công đoàn, kinh phí công đoàn.
- Về an toàn lao động, vệ sinh lao động.
- Về bồi thường thiệt hại do đình công bất hợp pháp.
Ngoài ra, Tòa án còn có thẩm quyền giải quyết các tranh chấp khác về lao động. Trừ trường hợp thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, tổ chức khác theo quy định của pháp luật.
Người lao động được quyền lựa chọn tòa án trong các trường hợp nào?
Việc xác định Tòa án có thẩm quyền giải quyết trong tranh chấp cụ thể phụ thuộc vào loại tranh chấp, người bị kiện. Một số tranh chấp có thể thuộc thẩm quyền giải quyết của nhiều Tòa án khác nhau. Sự khác nhau thường xảy ra khi xem xét thẩm quyền của Tòa án theo lãnh thổ. Khi đó, người lao động khởi kiện có quyền lựa chọn Tòa án nhất định để yêu cầu giải quyết. Quyền lựa chọn Tòa án giải quyết của người lao động khi khởi kiện được quy định tại Điều 40 BLTTDS 2015. Cụ thể quyền lựa chọn được xác định trong các trường hợp sau:
Tòa án nơi người sử dụng lao động đặt chi nhánh hoặc trụ sở
Căn cứ điểm b khoản 1 Điều 40 BLTTDS trường hợp người lao động phát sinh tranh chấp với chi nhánh tổ chức thì có quyền lựa chọn một trong Tòa án:
- Tòa án nơi người sử dụng lao động có trụ sở.
- Tòa án nơi người sử dụng lao động có chi nhánh phát sinh tranh chấp đó.
Tòa án nơi cư trú, làm việc của người lao động
Căn cứ điểm đ khoản 1 Điều 40 BLTTDS thì khi khởi kiện người lao động có thể chọn Toà án nơi mình đang cư trú hoặc làm việc để giải quyết đối với tranh chấp:
- Về bồi thường thiệt hại, trợ cấp khi chấm dứt hợp đồng lao động.
- Về bảo hiểm xã hôi, bảo hiểu y tế, bảo hiểm thất nghiệp.
- Quyền và lợi ích liên quan đến việc làm, tiền lương, thu nhập và các điều kiện lao động khách đối với người lao động.
Đối với các trường hợp này nếu người lao động không lựa chọn Tòa án nơi mình cư trú, làm việc để giải quyết thì Tòa án nơi người sử dụng lao động cư trú, làm việc hoặc đặt trụ sở có thẩm quyền giải quyết theo quy định điểm a khoản 1 Điều 39 BLTTDS.
Ngoài ra, căn cứ điểm b khoản 1 Điều 39 BLTTDS đối với các tranh chấp lao động không thuộc tranh chấp nêu trên nhưng giữa người lao động và người sử dụng lao động có thỏa thuận về việc Tòa án nơi người lao động – tức nguyên đơn cư trú có thẩm quyền giải quyết thì Tòa án nơi cư trú, làm việc của người lao động vẫn có thẩm quyền giải quyết.
Hướng xử lý khi tòa án được lựa chọn từ chối thụ lý giải quyết
Mặc dù pháp luật trao quyền lựa chọn cho người lao động khi khởi kiện, nhưng thực tế một số trường hợp tòa án từ chối thụ lý với lý do không thuộc thẩm quyền. Trong trường hợp này, người lao động cần xem xét căn cứ không thụ lý và trả đơn khởi kiện của Tòa án.
- Trường hợp việc trả đơn là đúng quy định thì xem xét nộp đơn đến Tòa án có thẩm quyền.
- Trường hợp việc Tòa án có thẩm quyền giải quyết theo quy định pháp luật nhưng viện dẫn các lý do không đúng thẩm quyền để trả đơn thì thực hiện khiếu nại quyết định trả đơn khởi kiện của Tòa án.
Căn cứ Điều 194 BLTTDS thì người khởi kiện có quyền khiếu nại đến Tòa án đã trả đơn khởi kiện. Thời hạn khiếu nại là 10 ngày kể từ ngày nhận được văn bản trả lại đơn khởi kiện.
Câu hỏi liên quan quyền lựa chọn tòa án giải quyết tranh chấp lao động
Nếu người lao động làm việc online hoặc tại nhiều địa điểm thì chọn Tòa án nào?
Trong trường hợp này, người lao động có thể chọn Tòa án nơi cư trú của mình, hoặc nơi công ty có trụ sở chính hoặc chi nhánh phát sinh tranh chấp.
Tòa án có quyền từ chối nếu người lao động chọn sai nơi không?
Nếu việc lựa chọn không đúng quy định pháp luật, Tòa án có thể trả đơn và người lao động cần nộp lại tại Tòa án có thẩm quyền.
Người lao động có thể ủy quyền cho người khác khởi kiện không?
Người lao động có thể ủy quyền cho luật sư hoặc người thân theo hợp đồng ủy quyền hợp pháp.
Tòa án có bắt buộc hòa giải lại khi thụ lý vụ án tranh chấp lao động không?
Không bắt buộc nếu tranh chấp thuộc các trường hợp tại Điều 207 BLTTDS.
Có thể kiện cả công ty mẹ và công ty con không?
Chỉ khi chứng minh được cả hai cùng có liên quan đến nghĩa vụ tranh chấp thì mới có thể khởi kiện đồng thời.
Có thời hiệu khởi kiện tranh chấp lao động không?
Thời hiệu là 1 năm kể từ ngày quyền lợi bị xâm phạm. Trừ trường hợp có lý do chính đáng được xem xét gia hạn.
Luật sư có thể thay mặt người lao động dự phiên hòa giải không?
Luật sư có thể tham gia phiên hòa giải với tư cách:
- Người đại diện theo ủy quyền hoặc;
- Người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho đương sự khi đã đăng ký thủ tục luật sư.
Dịch vụ luật sư bảo vệ quyền lợi người lao động
Dịch vụ luật sư bảo vệ quyền lợi người lao động tại Chuyên tư vấn luật sẽ giúp:
- Tư vấn lựa chọn đúng tòa án có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động.
- Tư vấn xác định yêu cầu khởi kiện trong vụ án tranh chấp lao động.
- Tư vấn giải quyết tranh chấp lao động tập thể
- Soạn thảo đơn khởi kiện tranh chấp về lao động và các tài liệu kèm theo.
- Tư vấn trình tự giải quyết tranh chấp hợp đồng lao động
- Đại diện người lao động tham gia phiên tòa, bảo vệ quyền lợi trước tòa.
- Hướng dẫn khiếu nại nếu vụ việc bị từ chối hoặc xử lý không đúng.
- Bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người lao động trong quá trình giải quyết tại Tòa.
>> Xem thêm: Có nên nhờ luật sư tư vấn giải quyết tranh chấp lao động trong công ty
Với đội ngũ luật sư chuyên môn sâu trong lĩnh vực lao động, Chuyên tư vấn luật tự tin hỗ trợ người lao động xử lý mọi tranh chấp một cách nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. Hãy liên hệ 1900636387 để được chúng tôi cung cấp dịch vụ pháp lý.
