Trách nhiệm vật chất là trách nhiệm pháp lý của người lao động phải bồi thường thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động do đã gây thiệt hại trong quá trình thực hiện quyền và nghĩa vụ lao động. Vậy, Hướng khởi kiện buộc người lao động thực hiện trách nhiệm vật chất được quy định như thế nào? Bài viết dưới đây sẽ cung cấp cho bạn đọc các thông tin liên quan
>>>Xem thêm: Các trường hợp người lao động phải bồi thường trách nhiệm vật chất cho doanh nghiệp
Mục Lục
Căn cứ áp dụng trách nhiệm vật chất
Theo quy định tại Điều 129 và Điều 130 Bộ luật lao động 2019 có thể thấy căn cứ áp dụng trách nhiệm vật chất bao gồm:
Thứ nhất: Có hành vi vi phạm kỷ luật lao động
Hành vi vi phạm kỷ luật lao động được xác định là hành vi không hoàn thành nhiệm vụ được giao hoặc thực hiện sai các nhiệm vụ đó và như vậy là vi phạm các quy định của pháp luật và nội quy lao động mà công ty đã ban hành. Hành vi vi phạm kỷ luật lao động còn được hiểu ở góc độ là người lao động không có trách nhiệm trong việc thực hiện đầy đủ các quyền và nghĩa vụ lao động của mình dẫn đến thiệt hại về tài sản của người sử dụng lao động.
Thứ hai: Có thiệt hại về tài sản của người sử dụng lao động
Theo đó, thiệt hại là sự giảm bớt về số lượng hoặc chất lượng hay giá trị của tài sản thuộc quyền sở hữu của người sử dụng lao động. Xác định căn cứ này là việc tìm ra tài sản bị thiệt hại là tài sản gì, tài sản đó bị hư hỏng hay bị mất, số lượng và giá trị của sự thiệt hại là bao nhiêu.
Thứ ba: Là hành vi có lỗi của người lao động
Trong trách nhiệm vật chất, lỗi là thái độ của người có hành vi vi phạm kỷ luật lao động gây thiệt hại đến tài sản của người sử dụng lao động. Nếu có lỗi, người gây thiệt hại mới phải bồi thường; không có lỗi mặc dù có đầy đủ 3 căn cứ trên thì cũng vẫn không đủ điều kiện để áp dụng chế độ trách nhiệm vật chất. Trong trường hợp có nhiều người có lỗi cùng gây ra một thiệt hại thì phải căn cứ vào nghĩa vụ lao động cụ thể của từng người và các điều kiện cụ thể của họ để xác định mức độ lỗi của cá nhân mỗi người một cách chính xác. Về bản chất thì lỗi được chia thành 2 loại, lỗi cố ý và vô ý. Nhưng trách nhiệm vật chất chỉ áp dụng với lỗi vô ý, không áp dụng với lỗi cố ý. Nếu người lao động có lỗi cố ý sẽ căn cứ vào tình tiết vụ việc và giá trị tài sản để tiến hành truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật hình sự.
Thứ tư: Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm và thiệt hại tài sản
Do hành vi vi phạm kỷ luật lao động của người lao động gây ra dẫn đến thiệt hại về tài sản cho người sử dụng lao động. Nếu giữa hành vi vi phạm kỷ luật lao động và thiệt hại tài sản xảy ra không có mối quan hệ nhân quả này thì người vi phạm không phải bồi thường.
Thời hiệu khởi kiện
Về thời hiệu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân áp dụng quy định tại Điều 190 Bộ luật Lao động 2019. Thời hiệu yêu cầu giải quyết tranh chấp lao động cá nhân quy định: ● Thời hiệu yêu cầu hòa giải viên lao động thực hiện hòa giải tranh chấp lao động cá nhân là 06 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm. ● Thời hiệu yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là 09 tháng kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm. ● Thời hiệu yêu cầu Tòa án giải quyết tranh chấp lao động cá nhân là 01 năm kể từ ngày phát hiện ra hành vi mà bên tranh chấp cho rằng quyền và lợi ích hợp pháp của mình bị vi phạm.
Cơ quan tài phán có thẩm quyền
Căn cứ vào Điều 187 của Bộ Luật lao động 2019 thì cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền giải quyết tranh chấp lao động cá nhân bao gồm:
- Hòa giải viên lao động;
- Hội đồng trọng tài lao động (quy định mới so với Bộ Luật lao động 2012);
- Tòa án nhân dân.
>>>Xem thêm: Biện pháp bảo đảm thực hiện nghĩa vụ trong hợp đồng
Đơn khởi kiện và hồ sơ tài liệu đính kèm
Hồ sơ khởi kiện người lao động bao gồm:
- Đơn khởi kiện nội dung theo 189 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015, hình thức theo mẫu 23-DS nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP;
- Các tài liệu liên quan đến quan hệ lao động như: Hợp đồng lao động, hợp đồng học nghề, quyết định xử lý kỷ luật sa thải hoặc quyết định chấm dứt hợp đồng lao động, biên bản họp xét kỷ luật người lao động,…
- Biên bản hoà giải không thành của Hội đồng hoà giải lao động cơ sở hoặc hoà giải viên lao động đối với tranh chấp lao động cá nhân (nếu có); Biên bản hòa giải không thành của Chủ tịch Uỷ ban nhân dân cấp huyện đối với tranh chấp lao động tập thể về quyền (nếu có);
- Nếu người sử dụng lao động khởi kiện thì phải nộp thêm các giấy tờ tài liệu về tư cách pháp lý của doanh nghiệp như giấy phép đầu tư, giấy đăng ký kinh doanh, quyết định thành lập doanh nghiệp; Điều lệ, nội quy lao động, biên bản họp xét kỷ luật người lao động,…
- Bản kê các tài liệu nộp kèm theo đơn khởi kiện (ghi rõ số lượng bản chính, bản sao).
Quy trình xử lý và giải quyết đơn khởi kiện
Căn cứ quy định tại khoản 1 Điều 188 Bộ luật Lao động 2019, tranh chấp lao động cá nhân phải được giải quyết thông qua thủ tục hòa giải của hòa giải viên lao động trước khi yêu cầu Hội đồng trọng tài lao động hoặc Tòa án giải quyết, trừ các tranh chấp lao động sau đây không bắt buộc phải qua thủ tục hòa giải quy định tại Khoản này. Theo Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 trình tự, thủ tục khởi kiện buộc người lao động thực hiện trách nhiệm vật chất gồm các bước sau: BƯỚC 1: Chuẩn bị đơn khởi kiện kèm các tài liệu có liên quan để nộp kèm với đơn khởi kiện BƯỚC 2: Nộp đơn khởi kiện trực tiếp hoặc bằng đường bưu điện đến Tòa án kèm theo đơn khởi kiện các tài liệu, chứng cứ chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của mình bị xâm phạm. BƯỚC 3: Tòa án xem xét Đơn khởi kiện.
- Trường hợp Tòa án xét thấy Đơn khởi kiện không cần phải sửa đổi, bổ sung và phù hợp thẩm quyền xét xử, Tòa án sẽ có thông báo để bạn đóng tạm ứng án phí sơ thẩm.
- Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải đóng số tiền tạm ứng án phí được nêu tại thông báo cho Cơ quan thi hành án dân sự cấp huyện tại nơi khởi kiện và nộp lại cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.
- Vụ kiện sẽ được thụ lý khi người khởi kiện nộp biên lai này cho Tòa án và Tòa án sẽ gửi thông báo về việc thụ lý vụ án trong vòng 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án.
BƯỚC 4: Tòa án sẽ tiến hành giải quyết vụ án và triệu tập người khởi kiện lên để làm bản tự khai và giải trình những điểm chưa rõ trong vụ án cũng như cung cấp thêm các chứng cứ cần thiết. >>> Xem thêm: Thủ tục khởi kiện người lao động yêu cầu bồi thường thiệt hại
Trên đây là một số tư vấn sơ lược về Hướng khởi kiện buộc người lao động thực hiện trách nhiệm vật chất. Để tìm hiểu các vấn đề pháp lý liên quan về lĩnh vực lao động quý khách có thể truy cập Luật sư lao động để tham khảo một cách chi tiết và kịp thời nhất, đồng thời bạn đọc vui lòng liên hệ qua số HOTLINE 1900.63.63.87 để được tư vấn và hỗ trợ. Xin cảm ơn!
