Vợ hoặc chồng có được tự bán đất khi người kia đang chấp hành án tù không?

Vợ hoặc chồng có được tự bán đất khi người kia đang chấp hành án phạt tù không là câu hỏi gây nhiều thắc mắc. Người đang CHẤP HÀNH HÌNH PHẠT TÙ được hưởng các quyền công dân chỉ trừ những quyền bị pháp luật hoặc Tòa án tước nên vẫn có thể chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Bài viết dưới đây sẽ trả lời câu hỏi vợ/chồng có được tự bán đất khi người kia đang chấp hành hình phạt tù không và hình thức xử lý

Quy định pháp luật về quyền của người đang chấp hành hình phạt tù

Quyền của người đang chấp hành hình phạt tù 

• Được bảo hộ tính mạng, sức khỏe, tài sản, tôn trọng danh dự, nhân phẩm; được phổ biến quyền và nghĩa vụ của mình, nội quy cơ sở giam giữ phạm nhân;

• Được bảo đảm chế độ ăn, ở, mặc, đồ dùng sinh hoạt cá nhân, chăm sóc y tế theo quy định; gửi, nhận thư, nhận quà, tiền; đọc sách, báo, nghe đài, xem truyền hình phù hợp với điều kiện của nơi chấp hành án;

• Được tham gia hoạt động thể dục, thể thao, sinh hoạt văn hóa, văn nghệ

• Được lao động, học tập, học nghề;

• Được gặp, liên lạc với thân nhân, đại diện cơ quan, tổ chức hoặc cá nhân; đối với phạm nhân là người nước ngoài được thăm gặp, tiếp xúc lãnh sự;

• Được tự mình hoặc thông qua người đại diện để thực hiện giao dịch dân sự theo quy định của pháp luật;

• Được bảo đảm quyền khiếu nại, tố cáo; được đề nghị xét đặc xá, bồi thường thiệt hại theo quy định của pháp luật;

• Được tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện, hưởng chế độ, chính sách về bảo hiểm xã hội theo quy định của pháp luật;

• Được sử dụng kinh sách, bày tỏ niềm tin tín ngưỡng, tôn giáo theo quy định của pháp luật;

• Được khen thưởng khi có thành tích trong quá trình chấp hành án.

CSPL: khoản 1 Điều 27 Luật Thi hành án hình sự 2019

Như vậy, người chấp hành án phạt tù được hưởng các quyền công dân chỉ trừ những quyền bị pháp luật hoặc Tòa án tước.

Những quyền bị hạn chế

• Pháp luật dân sự:

Theo Điều 621 Bộ luật dân sự 2015 quy định nếu bị kết án về hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe hoặc danh dự, nhân phẩm của người để lại di sản thì quyền hưởng thừa kế sẽ bị mất.

Bên cạnh đó, có một số thủ tục dân sự mà đương sự là người đang chấp hành án tù sẽ không được phép uỷ quyền tham gia như: hôn nhân, lập di chúc, nhận cha, mẹ, con,…

• Pháp luật lao động:

Khoản 4 Điều 34 Bộ luật lao động 2019 quy định về trường hợp chấm dứt Hợp đồng lao động đối với Người lao động bị kết án phạt tù nhưng không được hưởng án treo hoặc không thuộc trường hợp được trả tự do, tử hình hoặc bị cấm làm công việc ghi trong hợp đồng lao động theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật.

Như vậy người bị kết án tù giam sẽ mất quyền thực hiện hợp đồng lao động mà họ đang tham gia.

• Pháp luật hành chính:

Khoản 1 Điều 30 Luật Bầu cử đại biểu Quốc hội và đại biểu Hội đồng nhân dân 2015 quy định người đang bị tước quyền bầu cử theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, người bị kết án tử hình đang trong thời gian chờ thi hành án, người đang chấp hành hình phạt tù mà không được hưởng án treo, người mất năng lực hành vi dân sự thì không được ghi tên vào danh sách cử tri.

Ngoài ra, người đang chấp hành hình phạt tù còn bị hạn chế một số quyền khác.

Tài sản chung trong thời kỳ hôn nhân

• Tài sản chung của vợ chồng gồm tài sản do vợ, chồng tạo ra, thu nhập do lao động, hoạt động sản xuất, kinh doanh, hoa lợi, lợi tức phát sinh từ tài sản riêng và thu nhập hợp pháp khác trong thời kỳ hôn nhân.
• Quyền sử dụng đất mà vợ, chồng có được sau khi kết hôn là tài sản chung của vợ chồng, trừ trường hợp vợ hoặc chồng được thừa kế riêng, được tặng cho riêng hoặc có được thông qua giao dịch bằng tài sản riêng.

CSPL: Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014 

Có được tự ý bán đất là tài sản chung của vợ chồng?  

• Việc chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản chung do vợ chồng thỏa thuận.
• Việc định đoạt tài sản chung phải có sự thỏa thuận bằng văn bản của vợ chồng trong những trường hợp sau đây:

1. Bất động sản
2. Động sản mà theo quy định của pháp luật phải đăng ký quyền sở hữu
3. Tài sản đang là nguồn tạo ra thu nhập chủ yếu của gia đình

(Điều 35 Luật hôn nhân và gia đình 2014)

Do đó, không được tự ý bán đất nếu đó là tài sản chung của vợ chồng.

Biện pháp xử lý nếu vợ hoặc chồng tự ý bán đất khi người kia đang chịu án phạt tù

Như đã nói ở trên, người chấp hành án phạt tù được hưởng các quyền công dân chỉ trừ những quyền bị pháp luật hoặc Tòa án tước. Do đó, nếu người đang chấp hành hình phạt tù không bị tước đi quyền công dân thì người đó có thể ủy quyền ủy quyền cho người khác hoặc một cá nhân, tổ chức hành nghề luật sư thực hiện các thủ tục khởi kiện. Vì quyền khởi kiện là một trong những quyền công dân nhằm bảo vệ quyền bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người khởi kiện. 

Cách xác lập Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất

Do đang chấp hành án phạt tù giam nên vợ/chồng không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng để ký Hợp đồng ủy quyền hoặc Hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, theo khoản 2 Điều 44 Luật Công chứng 2014 thì việc công chứng có thể được thực hiện ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng trong trường hợp người yêu cầu công chứng là người già yếu, không thể đi lại được, người đang bị tạm giữ, tạm giam, đang thi hành án phạt tù hoặc có lý do chính đáng khác không thể đến trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng.

Do đó, người đang chấp hành hình phạt tù có thể công chứng hợp đồng ủy quyền hoặc hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất ngoài trụ sở của tổ chức hành nghề công chứng, cụ thể là tại trại giam nơi người đó đang chấp hành án.

Trên đây là bài viết về trường hợp vợ/chồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất khi người kia đang chấp hành hình phạt tù, đặc biệt là cách xử lý khi vợ/chồng tự ý bán đất. Nếu quý khách còn có thắc mắc liên quan đến bài viết hoặc cần hỗ trợ TƯ VẤN VỀ LUẬT ĐẤT ĐAI, hãy liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 1900.63.63.87 để được hỗ trợ và tư vấn kịp thời.