Theo quy định tại Điều 624 Bộ luật Dân sự thì di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết. Tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc là quan hệ tranh chấp nhà ở giữa những người thừa kế với nhau khi người để lại di sản lập di chúc theo quy định của pháp luật thừa kế. Dưới đây là bài viết hướng dẫn giải quyết tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc.
Mục Lục
Quyền thừa kế là gì?
Theo quy định tại Điều 609 Bộ luật dân sự 2015, quyền thừa kế được hiểu là cá nhân có quyền lập di chúc để định đoạt tài sản của mình; để lại tài sản của mình cho người thừa kế theo pháp luật; hưởng di sản theo di chúc hoặc theo pháp luật.
Người thừa kế không là cá nhân có quyền hưởng di sản theo di chúc.
Tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc bao gồm những loại nào?
Thực tiễn tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc gồm 02 loại chính sau đây:
- Một là, tranh chấp về di chúc (hình thức và nội dung) – đa phần là một bên thừa nhận di chúc, một bên không thừa nhận di chúc dẫn đến phát sinh tranh chấp;
- Hai là, tranh chấp về việc thực hiện di chúc với di sản nhà đất. Ví dụ: đất và nhà cũ trên đất là của người chết, nhưng nhà mới xây là của con đầu người chết, người chết để lại cho con út, nay út đòi nhà, đuổi con đầu ra….
Cả hai loại tranh chấp này đều được xác định là tranh chấp liên quan đến bất động sản. Việc xác định loại tranh chấp rất quan trọng vì nó giúp xác định được các vấn đề như Tòa án có thẩm quyền thụ lý, hồ sơ khởi kiện, thời hạn giải quyết….
Thủ tục, trình tự giải quyết tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc?
Khi có tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc thì những người được hưởng di sản mà không thể chia di sản do những người thừa kế khác ngăn cản thì có thể có yêu cầu lên Tòa án để giải quyết tranh chấp về chia di sản. Tuy nhiên, trường hợp chia di sản theo di chúc này chỉ được đảm bảo khi di chúc để lại phù hợp theo quy định của pháp luật. Trong trường hợp di chúc hợp pháp thì Tòa án sẽ thụ lý giải quyết việc chia di sản thừa kế trên.
Việc giải quyết tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc tại Tòa án được thực hiện theo quy định chung tại Bộ luật tố tụng dân sự 2015. Theo đó, khi cá nhân, cơ quan, tổ chức có tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc mà hòa giải tại cấp xã không thành thì có quyền tự mình hoặc thông qua người đại diện hợp pháp để khởi kiện vụ án tại Tòa án có thẩm quyền.
- Bước 1: Người khởi kiện vụ án gửi đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ đến Tòa án có thẩm quyền, thực hiện việc tạm ứng án phí và hoàn chỉnh hồ sơ, đơn khởi kiện theo yêu cầu của Tòa án.
- Bước 2: Tòa án đã thụ lý vụ án, tiến hành hòa giải. Nếu hòa giải thành thì Tòa án sẽ lập biên bản hòa giải thành.
- Bước 3: Đưa vụ án ra xét xử. Tòa án nhân dân có thẩm quyền xét xử theo thủ tục xét xử sơ thẩm ra bản án hoặc quyết định.
Nếu không đồng ý các bên vẫn có quyền kháng cáo theo trình tự phúc thẩm.
Thời hiệu thừa kế
Về thời hiệu thừa kế được quy định tại Điều 623 Bộ luật dân sự 2015 như sau:
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu chia di sản là 30 năm đối với bất động sản, 10 năm đối với động sản, kể từ thời điểm mở thừa kế. Hết thời hạn này thì di sản thuộc về người thừa kế đang quản lý di sản đó. Trường hợp không có người thừa kế đang quản lý di sản thì di sản được giải quyết như sau:
- Di sản thuộc quyền sở hữu của người đang chiếm hữu theo quy định tại Điều 236 của Bộ luật này;
- Di sản thuộc về Nhà nước, nếu không có người chiếm hữu quy định tại điểm a khoản này.
Thời hiệu để người thừa kế yêu cầu xác nhận quyền thừa kế của mình hoặc bác bỏ quyền thừa kế của người khác là 10 năm, kể từ thời điểm mở thừa kế.
Trên đây là nội dung tư vấn pháp luật về tranh chấp đất đai về nội dung “Tranh chấp thừa kế nhà ở theo di chúc”. Các cá nhân đang có tranh chấp về chia di sản thừa kế nhà ở hoặc gặp khó khăn trong việc phân chia di sản xin vui lòng liên hệ Thạc sĩ Luật sư Phan Mạnh Thăng theo số hotline 1900 63 63 87 để được hỗ trợ tốt nhất.
