Tranh chấp hợp đồng thuê đất công ích của ủy ban xã xảy ra thường xuyên và những thắc mắc về việc khởi kiện khá phổ biến. Việc giải quyết các vụ tranh chấp này được Tòa án có thẩm quyền xét xử. Bài viết này sẽ hướng dẫn người đọc về các trình tự, thủ tục khởi kiện tranh chấp đất công ích cho thuê.
Mục Lục
Đất công ích là gì?
Căn cứ Điều 132 Luật Đất đai 2013, mỗi địa phương, mỗi xã, phường, thị trấn khi có nhu cầu công ích về kinh tế, xã hội thì có thể tạo lập quỹ đất nông nghiệp không quá 5% tổng diện tích đất trồng cây hàng năm, đất trồng cây lâu năm, đất nuôi trồng thủy sản.
Ngoài nguồn đất nông nghiệp được tao lập từ việc trích một phần diện tích các loại đất trên thì đất công ích của xã, phường, thị trấn còn bao gồm:
- Đất nông nghiệp do tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trả lại hoặc tặng cho quyền sử dụng cho Nhà nước
- Đất khai hoang
- Đất nông nghiệp thu hồi
Đối với những nơi mà quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích vượt quá 5% thì diện tích phần vượt quy định sẽ được dùng vào những việc sau:
- Xây dựng hoặc bồi thường khi sử dụng đất khác để xây dựng các công trình công cộng của địa phương
- Giao cho hộ gia đình, cá nhân chưa được giao đất hoặc thiếu đất kinh doanh sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản tại địa phương.
Căn cứ khoản 2 Điều 132 Luật Đất đai 2013 thì các hoạt động có thể tiến hành đối với quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn bao gồm:
- Xây dựng các công trình công cộng như: công trình văn hóa, thể dục thể thao, vui chơi, giải trí công cộng, y tế, giáo dục, chợ, nghĩa trang, nghĩa địa và các công trình công cộng khác theo quy định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh
- Bồi thường cho người có đất được sử dụng để xây dựng các công trình công cộng của xã, phường, thị trấn.
- Dựng nhà tình nghĩa và nhà tình thương
Cơ quan thẩm quyền giải quyết cho thuê đất công ích
Nếu diện tích đất chưa sử dụng vào các mục đích tại khoản 2 Điều 132 Luật đất đai 2013 thì thông qua hình thức đấu giá cho thuê, Ủy ban nhân dân cấp xã giao cho hộ gia đình, cá nhân tại địa phương thuê để sản xuất nông nghiệp, nuôi trồng thủy sản. Mỗi lần thuê đất không quá 05 năm.
Hợp đồng thuê đất công ích sẽ hết hạn sau 5 năm kể từ ngày ký kết theo khoản 5 Điều 126 Luật này.
Khoản thu từ việc cho thuê đất được sử dụng vào mục đích công ích phải nộp vào ngân sách nhà nước. Ủy ban xã quản lý và chỉ được chi cho nhu cầu công ích của xã, phường, thị trấn theo quy định của pháp luật.
Theo quy định tại khoản 4 Điều 132 Luật đất đai năm 2013, Ủy ban nhân dân cấp xã nơi có quỹ đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích của xã, phường, thị trấn tổ chức quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và cần được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
Như vậy, căn cứ khoản 3 Điều 59 Luật này, nếu muốn sử dụng phần đất nông nghiệp cho mục đích công ích thì anh phải làm việc với Ủy ban nhân dân xã nơi có đất để được giải quyết.
Khởi kiện giải quyết tranh chấp tại Tòa có thẩm quyền
Đối với tranh chấp có liên quan đến hợp đồng thuê đất thì việc nộp đơn khởi kiện do Tòa án nhân dân cấp Huyện thụ lý theo điểm a) khoản 1 Điều 35 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015.
Hồ sơ khởi kiện
Đơn khởi kiện của cá nhân phải do cá nhân có đầy đủ năng lực hành vi tố tụng dân sự tự mình thực hiện hoặc nhờ người khác làm hộ đơn khởi kiện vụ án.
Nội dung đơn khởi kiện quy định tại khoản 4 điều 189 BLTTDS 2015
- Thời gian làm đơn khởi kiện (ngày, tháng, năm)
- Tên Tòa án nhận đơn khởi kiện
- Tên, nơi cư trú, làm việc của người khởi kiện là cá nhân hoặc trụ sở của người khởi kiện là cơ quan, tổ chức; số điện thoại, fax và địa chỉ thư điện tử (nếu có) và thông tin tương tư đối với bên bị kiện
- Danh mục tài liệu, chứng cứ kèm theo đơn khởi kiện
Giấy tờ kèm theo bao gồm:
- Hợp đồng thuê đất
- Các tài liệu, chứng cứ liên quan
- Giấy tờ nhân thân (bản sao y)
Trình tự, thủ tục khởi kiện
Căn cứ Điều 190 Bộ luật Tố tụng dân sự 2015 thì nộp đơn khởi kiện tại toà có thẩm quyền bằng hình thức:
- Nộp trực tiếp tại Tòa án
- Gửi bằng dịch vụ bưu chính
- Gửi trực tuyến bằng hình thức điện tử qua Cổng thông tin điện tử của Tòa án (nếu có)
Căn cứ Điều 191 Bộ luật này, trong 8 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý, Tòa án xem xét đơn khởi kiện và ra quyết định:
- Yêu cầu sửa đổi, bổ sung thêm
- Tiến hành thủ tục thụ lý vụ án theo thủ tục thông thường hoặc theo thủ tục rút gọn nếu có đủ các điều kiện giải quyết theo thủ tục rút gọn thuộc khoản 1 Điều 317 của Bộ luật Tố tụng dân sự
- Chuyển đơn khởi kiện cho Tòa án có thẩm quyền nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa khác và thông báo cho người khởi kiện biết
- Trả lại đơn khởi kiện cho người khởi kiện với vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa
Thời hạn chuẩn bị xét xử là 04 tháng, kể từ ngày thụ lý vụ án theo điểm a khoản 1 Điều 203 Bộ luật này
Trên đây là những hướng dẫn về các bước khởi kiện khi xảy ra tranh chấp đối với hợp đồng thuê đất công ích của ủy ban xã. Quý khách hàng có nhu cầu tư vấn vui lòng liên hệ luật sư tư vấn thông qua hotline 1900 63 63 87 để được hỗ trợ kịp thời. Xin cảm ơn./.
