Thủ tục thay đổi người quản lý di sản thờ cúng là vấn đề đang được nhiều người quan tâm, di sản dùng vào việc thờ cúng được pháp luật quy định như thế nào? Khi người quản lý di sản không thực hiện đúng nghĩa vụ thì việc thay đổi người quản lý di sản theo quy định pháp luật ra sao? Sau đây, Chuyên tư vấn luật xin cung cấp một số thông tin liên quan cụ thể như sau:
Thay đổi người quản lý di sản thờ cúng
Mục Lục
Khi nào thay đổi người quản lý di sản thờ cúng?
Căn cứ Điều 645 Bộ luật dân sự năm 2015 (BLDS 2015) quy định các trường hợp thay đổi người quản lý di sản thờ cúng như sau:
- Người được chỉ định trong di chúc để thực hiện việc quản lý di sản thờ cúng mà người đó không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thỏa thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
- Người quản lý di sản thờ cúng không thực hiện nghĩa vụ thờ cúng theo thoả thuận của những người thừa kế.
Thỏa thuận, hòa giải với người trực tiếp quản lý di sản thờ cúng và các đồng thừa kế liên quan
Di sản thờ cúng là phần di sản do người lập di chúc chỉ định dùng vào việc thờ cúng, phần di sản đó không được chia thừa kế và được giao cho người đã được chỉ định trong di chúc quản lý và thực hiện việc thờ cúng, nếu người được chỉ định không thực hiện đúng di chúc hoặc không theo thỏa thuận của những người thừa kế thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng. Khi có tranh chấp phát sinh thì phương thức thỏa thuận, hoà giải được ưu tiên giải quyết.
- Thương lượng, thoả thuận là việc bàn bạc nhằm đi đến thỏa thuận giải quyết một vấn đề nào đó giữa các bên, là hình thức giải quyết tranh chấp không chính thức, không có sự can thiệp của bất kỳ cơ quan nhà nước hay bên thứ ba nào, tất cả đều phụ thuộc vào thiện chí tự giải quyết của các bên, thể hiện quyền tự do thỏa thuận và tự do định đoạt của các bên.
- Hòa giải là các bên tranh chấp cùng nhau bàn bạc, thỏa thuận để đi đến thống nhất một phương án giải quyết bất đồng giữa họ và tự nguyện thực hiện phương án đã thỏa thuận qua hòa giải.
Trong trường hợp giữa người trực tiếp quản lý di sản thờ cúng và các đồng thừa kế liên quan không hoà giải, thương lượng được thì có thể khởi kiện tại Toà án để yêu cầu giải quyết.
>>>Xem thêm: Phân chia di sản thừa kế trong trường hợp di chúc không hợp lệ
Khởi kiện yêu cầu thay đổi người quản lý di sản thờ cúng
Thủ tục khởi kiện
Thẩm quyền giải quyết
Tại khoản 5 Điều 26 Bộ Luật Tố tụng Dân sự 2015 (BLTTDS 2015) thì tranh chấp về thay đổi người quản lý di sản thờ cúng là một trong những tranh chấp dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án.
Xác định Tòa án theo cấp
Việc khởi kiện yêu cầu thay đổi người quản lý di sản thờ cúng thuộc thẩm quyền của Tòa án cấp huyện được quy định tại Điều 35, 36 BLTTDS 2015
TUy nhiên, một số trường hợp Tòa án cấp tỉnh có thẩm quyền giải quyết đối với vụ việc này (quy định tại Điều 37, 38 BLTTDS 2015), cụ thể trong trường hợp:
- Những tranh chấp có đương sự hoặc tài sản ở nước ngoài hoặc cần phải ủy thác tư pháp cho cơ quan Lãnh sự của Việt Nam ở nước ngoài, cho Tòa án nước ngoài
- Những vụ việc dân sự thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án cấp huyện mà Tòa án cấp tỉnh tự mình lấy lên để giải quyết khi xét thấy cần thiết hoặc theo đề nghị của Tòa án cấp huyện.
Xác định về lãnh thổ
Xác định thẩm quyền giải quyết theo lãnh thổ, căn cứ Điều 39 BLTTDS 2015
- Đối với những tranh chấp dân sự, thẩm quyền tòa án theo lãnh thổ được xác định là nơi cư trú, nơi làm việc đối với cá nhân hoặc nơi đặt trụ sở của bị đơn nếu trường hợp là tổ chức.
- Các bên có thể thỏa thuận với nhau bằng văn bản về việc yêu cầu tòa án nơi cư trú của nguyên đơn giải quyết tranh chấp.
- Đối với tranh chấp liên quan đến bất động sản thì tòa án nơi có bất động sản đó có thẩm quyền giải quyết tranh chấp.
Hồ sơ khởi kiện
Tại Điều 189 BLTTDS 2015 hồ sơ khởi kiện gồm:
- Đơn khởi kiện theo mẫu số 23-DS ban hành kèm theo Nghị quyết 01/2017/NQ-HĐTP;
- Các giấy tờ chứng minh quan hệ giữa người khởi kiện và người để lại di sản;
- Giấy chứng tử của người để lại di sản;
- Di chúc hoặc văn bản thỏa thuận của những người thừa kế về việc cử người quản lý di sản thờ cúng;
- Bản kê khai di sản;
- Giấy tờ chứng minh quyền sở hữu tài sản, quyền sử dụng tài sản của người để lại di sản;
- Các tài liệu, chứng cứ kèm theo chứng minh quyền, lợi ích hợp pháp của người khởi kiện bị xâm phạm;
- Giấy tờ tùy thân như chứng minh nhân dân, căn cước công dân của người khởi kiện.
Thủ tục thụ lý vụ án dân sự
Theo Điều 191, 195, 196, 197 BLTTDS 2015 thủ tục thụ lý vụ án dân sự như sau:
Bước 1: Sau khi nhận đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo, nếu xét thấy vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Tòa án:
- Thẩm phán phải thông báo ngay cho người khởi kiện biết để họ đến Tòa án làm thủ tục nộp tiền tạm ứng án phí;
- Trong thời hạn 07 ngày, kể từ ngày nhận được giấy báo của Tòa án về việc nộp tiền tạm ứng án phí, người khởi kiện phải nộp tiền tạm ứng án phí và nộp cho Tòa án biên lai thu tiền tạm ứng án phí.
- Trường hợp người khởi kiện được miễn hoặc không phải nộp tiền tạm ứng án phí thì Thẩm phán phải thụ lý vụ án khi nhận được đơn khởi kiện và tài liệu, chứng cứ kèm theo.
Bước 2: Thẩm phán phải thông báo bằng văn bản cho đương sự, cho Viện kiểm sát cùng cấp về việc Tòa án đã thụ lý vụ án trong 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án.
- Trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày thụ lý vụ án, Chánh án Tòa án quyết định phân công Thẩm phán giải quyết vụ án.
- Đối với vụ án phức tạp, việc giải quyết có thể phải kéo dài thì Chánh án Tòa án phân công Thẩm phán dự khuyết để bảo đảm xét xử đúng thời hạn theo quy định của Bộ luật này.
>>>Xem thêm: Thủ tục thừa kế cổ phần doanh nghiệp thực hiện như thế nào?
Căn cứ thay đổi người quản lý di sản thờ cúng
Tại khoản 1 Điều 645 BLDS 2015, chủ thể quản lý di sản dùng vào việc thờ cúng được xác định dựa trên hai căn cứ: theo sự chỉ định của người lập di chúc để lại di sản đó và theo thỏa thuận của những người thừa kế của người để lại di sản.
Thực hiện nghĩa vụ thờ cúng theo di chúc:
Người được chỉ định quản lý di sản dùng vào việc thờ cúng để thực hiện nghĩa vụ thờ cúng theo sự định đoạt của người lập di chúc thì phải thực hiện nghĩa vụ của mình. Tuy nhiên, nếu người được chỉ định quản lý di sản dùng vào việc thờ cúng nhưng lại không thực hiện nghĩa vụ đó thì những người thừa kế có quyền giao phần di sản dùng vào việc thờ cúng cho người khác quản lý để thờ cúng.
Như vậy, hành vi của người vi phạm nghĩa vụ thờ cúng được xác định do người đó đã không thực hiện đúng với nội dung của di chúc sử dụng di sản thờ cúng, để có căn cứ xác định người quản lý vi phạm nghĩa vụ thờ cúng.
Thực hiện nghĩa vụ thờ cúng theo chỉ định của những người thừa kế:
Theo khoản 1 Điều 645 BLDS 2015 thì “Trường hợp người để lại di sản không chỉ định người quản lý di sản thờ cúng thì những người thừa kế cử người quản lý di sản thờ cúng”. Như vậy, người quản lý di sản không thực hiện nghĩa vụ thờ cúng theo thoả thuận của những người thừa kế, là căn cứ để xác định người quản lý di sản thờ cúng vi phạm nghĩa vụ thờ cúng.
Ngoài ra, Người quản lý di sản quy định tại Điều 616 BLDS 2015 có nghĩa vụ sau đây:
- Lập danh mục di sản; thu hồi tài sản thuộc di sản của người chết mà người khác đang chiếm hữu, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác;
- Bảo quản di sản; không được bán, trao đổi, tặng cho, cầm cố, thế chấp hoặc định đoạt tài sản bằng hình thức khác, nếu không được những người thừa kế đồng ý bằng văn bản;
- Thông báo về tình trạng di sản cho những người thừa kế;
- Bồi thường thiệt hại nếu vi phạm nghĩa vụ của mình mà gây thiệt hại;
- Giao lại di sản theo yêu cầu của người thừa kế.
Phương thức liên hệ
>>>Xem thêm: Dịch vụ Luật sư tư vấn pháp luật dân sự
Trên đây là toàn bộ nội dung tư vấn liên quan đến Thủ tục thay đổi người quản lý di sản thờ cúng. Nếu như bạn có bất cứ vướng mắc nào hoặc có nhu cầu tìm hiểu thêm xin vui lòng liên hệ với chúng tôi qua HOTLINE 1900.63.63.87 để được TƯ VẤN LUẬT DÂN SỰ tư vấn và hỗ trợ. Xin cảm ơn.
