Quy định về hình phạt cải tạo không giam giữ

Cải tạo không giam giữ là hình phạt không buộc người bị kết án phải cách ly khỏi xã hội, nhưng được giao cho cơ quan nhà nước, tổ chức xã hội giám sát, giáo dục mục đích nhằm phát huy vai trò của quần chúng nhân dân tham gia vào việc cải tạo, giáo dục người phạm tội. Được áp dụng đối với người phạm tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng. Trong các hình phạt, thì hình thức hình phạt này nhẹ hơn hình phạt tù, nhưng nặng hơn hình phạt tiền và cảnh cáo.

Quy định về cải tạo không giam giữ

Điều kiện áp dụng

Cải tạo không giam giữ là một trong những hình phạt chính được áp dụng đối với cá nhân phạm tội. 

Căn cứ khoản 1 Điều 36 Bộ luật Hình sự 2015 thì hình phạt cải tạo không giam giữ được áp dụng khi đủ các điều kiện sau:

• Cá nhân phạm tội ít nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng;
• Cá nhân phạm tội có nơi làm việc ổn định hoặc nơi cư trú rõ ràng;
• Xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.

Khi cá nhân phạm tội có đầy đủ các điều kiện trên sẽ được Tòa án xem xét quyết định hình phạt cải tạo không giam giữ.

Thời hạn áp dụng

Căn cứ khoản 1 Điều 36 Bộ luật Hình sự 2015 thì đối với hình phạt cải tạo không giam giữ thì việc cải tạo có thể áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm.

Nghĩa vụ của người bị áp dụng

Trong thời hạn bị phạt cải tạo không giam giữ, người bị kết án phải thực hiện một số nghĩa vụ theo quy định và bị khấu từ một phần thu nhập từ 05% đến 20% để sung quỹ Nhà nước. Đối với người đang thực hiện nghĩa vụ quân sự sẽ không áp dụng quy định về khấu trừ.

Đối với những người không có việc làm hoặc mất việc trong thời hạn chấp hành hình phạt cải tạo không giam giữ phải thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng. Thời gian phục vụ không quá 04 giờ/ngày và không quá 05 ngày/tuần. 

Đối với phụ nữ có thai, đang nuôi con dưới 06 tháng tuổi, người già yếu, người bị bệnh hiểm nghèo, người khuyết tật nặng hoặc đặc biệt nặng thì không áp dụng biện pháp lao động phục vụ cộng đồng. 

Cơ sở pháp lý: Điều 36 Bộ luật Hình sự 2015.

Các điểm lưu ý khi bị áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ

Một số lưu ý khi áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ như sau:

• Cải tạo không giam giữ là hình phạt chính, vì thế Tòa án còn có thể quyết định thêm hình phạt bổ sung mà Bộ luật hình sự có quy định đối với tội đó;
• Việc khấu trừ thu nhập của người bị kết án để sung quỹ Nhà nước không phải là bắt buộc cho mọi trường hợp. Tòa án cần căn cứ vào mức độ và tính chất nguy hiểm cho xã hội của tội phạm đã thực hiện, thu nhập thực tế và tình hình tài sản cũng như hoàn cảnh cụ thể của người phạm tội để quyết định có khấu trừ thu nhập của họ hay không. Nếu có thì mức độ cụ thể là bao nhiêu.
• Nếu người phạm tội bị phạt cải tạo không giam giữ là người chưa thành niên thì không khấu trừ thu nhập của người đó;
• Hình phạt cải tạo không giam giữ áp dụng với cả quân nhân phạm tội là một sự điều chỉnh hợp lý trên cơ sở tổng kết thực tiễn nhằm tạo điều kiện để người bị kết án được học tập, tu dưỡng và cải tạo tại chính tập thể nơi người phạm tội phục vụ, công tác.

Miễn, giảm chấp hành cải tạo không giam giữ

Người bị kết án cải tạo không giam giữ thì theo đề nghị của Viện trưởng Viện kiểm sát, Tòa án có thể quyết định miễn chấp hành hình phạt, nếu thuộc một trong các trường hợp sau đây:

• Sau khi bị kết án đã lập công;
• Mắc bệnh hiểm nghèo;
• Chấp hành tốt pháp luật, có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và xét thấy người đó không còn nguy hiểm cho xã hội nữa.

Người bị kết án cải tạo không giam giữ được giảm hình phạt khi thuộc trường hợp  sau đây và được cơ quan thi hành án đề nghị thì Tòa án có thể quyết định giảm thời hạn chấp hành hình phạt:

• Chấp hành hình phạt một thời gian nhất định;
• Có nhiều tiến bộ;
• Đã bồi thường được một phần nghĩa vụ dân sự

Cơ sở pháp lý: khoản 1 Điều 62 và khoản 1 Điều 63 Bộ luật Hình sự 2015.

Phân biệt án treo và cải tạo không giam giữ

Án treo và cải tạo không giam giữ có hình thức giống nhau là người bị kết án được tự do trong sự giám sát, quản lý và giáo dục của địa phương cư trú, cơ quan nơi công tác. Đây là hai chế tài hình sự với nhiều nét tương đồng và cũng có những điểm riêng biệt nhất định. Cụ thể:

• Án treo : Là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện. Điều kiện áp dụng án treo là: Khi xử phạt tù không quá 03 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, nếu xét thấy không cần phải bắt chấp hành hình phạt tù. Thời gian thử thách là từ 01 năm đến 05 năm.

Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật Thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Trường hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Tòa án buộc người đó phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 56 của Bộ luật này.

• Cải tạo không giam giữ: Là hình phạt được áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm. Điều kiện áp dụng:
• Đối với người phạm tội ít nghiêm trọng hoặc phạm tội nghiêm trọng do Bộ luật này quy định.
• Có nơi làm việc ổn định hoặc có nơi thường trú rõ ràng, nếu xét thấy không cần thiết phải cách ly người phạm tội khỏi xã hội.

Người bị kết án phải thực hiện một số nghĩa vụ theo các quy định về cải tạo không giam giữ và bị khấu trừ một phần thu nhập từ 5% đến 20% để sung quỹ Nhà nước.

Cải tạo không giam giữ được áp dụng từ 06 tháng đến 03 năm

Trường hợp người bị phạt cải tạo không giam giữ không có việc làm hoặc bị mất việc làm trong thời gian chấp hành hình phạt này, thì phải thực hiện một số công việc lao động phục vụ cộng đồng trong thời gian cải tạo không giam giữ.

Luật sư tư vấn quy định về cải tạo không giam giữ

Luật sư chuyên môn trong lĩnh vực hình sự sẽ tư vấn các vấn đề sau:

• Tư vấn quy định về hình phạt đối với cá nhân phạm tội;
• Tư vấn điều kiện được áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ;
• Tư vấn thời hạn và nghĩa vụ của người bị kết án khi cải tạo không giam giữ;
• Tham gia tố tụng, bào chữa cho người bị buộc tội.

Không phải mọi cá nhân phạm tội đều được áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ như nhau mà chỉ có những đối tượng đáp ứng các điều kiện luật định mới được áp dụng hình phạt cải tạo không giam giữ. Trong quá trình cải tạo không giam giữ nếu người bị kết án thực hiện tốt các nghĩa vụ thì có thể được xem xét miễn, giảm hình phạt. Nếu khách hàng cần tư vấn luật hình sự liên hệ hotline 1900.63.63.87 để được tư vấn và hỗ trợ tốt hơn.

>> Bài viết liên quan đến áp dụng hình phạt có thể bạn quan tâm:

• Điều kiện xin chuyển khung hình phạt nhẹ hơn trong cáo trạng

• Các trường hợp được tạm đình chỉ chấp hành hình phạt tù

*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp.