Có nhiều trường hợp đã xảy ra trong thực tế, rằng bị can sau khi gây ra thiệt hại mà chưa kịp bồi thường thì đã chết. Vậy câu hỏi đặt ra là bị can đã chết thì có đòi bồi thường được không? Và người bị thiệt hại sẽ phải đòi bồi thường từ ai? Sau đây Chuyên Tư Vấn Luật xin giải đáp một số thắc mắc, mời Quý bạn đọc cùng đón xem:
Bị can đã chết có đòi bồi thường thiệt hại được không
Mục Lục
Người gây thiệt hại chết, đòi bồi thường từ ai?
Căn cứ tại Điều 248, Điều 157 Bộ luật Tố tụng Hình sự 2015 (BLTTHS), thì khi người thực hiện hành vi nguy hiểm cho xã hội (bị can) đã chết và không phát hiện ra đồng phạm, thì bị can không phải chịu trách nhiệm hình sự cũng như chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại đã gây ra trong vụ án.
Tuy nhiên, theo Điều 13 Bộ luật Dân sự 2015 (BLDS), thì người bị gây thiệt hại có quyền được bồi thường toàn bộ thiệt hại trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác hoặc luật có quy định khác.
Vì vậy, căn cứ tại Điều 615 của BLDS 2015, để bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình, thì người bị gây thiệt hại có thể khởi kiện yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại đối với những người thừa kế của bị can tại Tòa án có thẩm quyền. Dù vậy những người hưởng thừa kế chỉ có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ tài sản trong phạm vi di sản do người chết để lại.
Căn cứ tại Điều 651 BLDS 2015, thì sau đây là thứ tự những người có trách nhiệm thực hiện nghĩa vụ bồi thường thiệt hại cho người bị gây thiệt hại:
- Hàng thừa kế thứ nhất: Vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.
- Hàng thừa kế thứ hai: Ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại.
- Hàng thừa kế thứ ba: Cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.
Bởi các căn cứ trên, người bị gây thiệt hại nên yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại từ những người có hàng thừa kế thứ nhất, nếu không có ai thì tiếp tục đến các hàng thừa kế tiếp theo.
Người bị thiệt hại đòi bồi thường từ hàng thừa kế
>> Xem thêm: Trách nhiệm dân sự trong vụ án hình sự
Các trường hợp phải bồi thường thiệt hại
Căn cứ theo Điều 584 BLDS 2015, thì người có hành vi xâm phạm tính mạng, sức khỏe; tài sản; danh dự, nhân phẩm, uy tín; quyền và lợi ích hợp pháp khác của người khác thì phải bồi thường thiệt hại.
Tính mạng, sức khỏe
Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm bao gồm:
- Chi phí hợp lý cho việc cứu chữa, bồi dưỡng, phục hồi sức khỏe và chức năng bị mất, bị giảm sút của người bị thiệt hại.
- Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút của người bị thiệt hại; nếu thu nhập thực tế của người bị thiệt hại không ổn định và không thể xác định được thì áp dụng mức thu nhập trung bình của lao động cùng loại.
- Chi phí hợp lý và phần thu nhập thực tế bị mất của người chăm sóc người bị thiệt hại trong thời gian điều trị; nếu người bị thiệt hại mất khả năng lao động và cần phải có người thường xuyên chăm sóc thì thiệt hại bao gồm cả chi phí hợp lý cho việc chăm sóc người bị thiệt hại.
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Thiệt hại do tính mạng bị xâm phạm bao gồm:
- Thiệt hại do sức khỏe bị xâm phạm theo quy định tại Điều 590 của Bộ luật này.
- Chi phí hợp lý cho việc mai tang.
- Tiền cấp dưỡng cho những người mà người bị thiệt hại có nghĩa vụ cấp dưỡng.
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Tài sản
Thiệt hại do tài sản bị xâm phạm bao gồm:
- Tài sản bị mất, bị hủy hoại hoặc bị hư hỏng.
- Lợi ích gắn liền với việc sử dụng, khai thác tài sản bị mất, bị giảm sút.
- Chi phí hợp lý để ngăn chặn, hạn chế và khắc phục thiệt hại.
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Danh dự, nhân phẩm, uy tín
Thiệt hại do danh dự, nhân phẩm, uy tín bị xâm phạm bao gồm:
- Chi phí hợp lý để hạn chế, khắc phục thiệt hại.
- Thu nhập thực tế bị mất hoặc bị giảm sút.
- Thiệt hại khác do luật quy định.
Quyền và lợi ích hợp pháp khác
Thủ tục khởi kiện yêu cầu đòi bồi thường
Trong trường hợp người bị gây thiệt hại tìm đến những người ở các hàng thừa kế để thỏa thuận, yêu cầu bồi thường thiệt hại mà không được chấp nhận. Người bị gây thiệt hại có thể bảo vệ lợi ích hợp pháp của mình bằng cách khởi kiện lên Tòa án nhân dân có thẩm quyền.
Người bị gây thiệt hại có thể khởi kiện yêu cầu đòi bồi thường theo các thủ tục sau:
Nộp hồ sơ khởi kiện (theo Điều 189 Bộ luật Tố Tụng dân sự 2015):
- Đơn khởi kiện bồi thường thiệt hại .
- Giấy tờ nhân thân (CMND; sổ hộ khẩu… bản sao chứng thực).
- Các giấy tờ chứng minh thiệt hại.
- Các giấy tờ chứng minh lỗi của người gây thiệt hại.
- Các giấy tờ liên quan khác.
Nộp đơn khởi kiện đến Tòa án có thẩm quyền (Điều 190 BLTTDS 2015).
Tòa án ra giấy xác nhận đã nhận đơn khởi kiện, tiến hành xem xét và yêu cầu bổ sung đơn khởi kiện (nếu có) (Điều 192, Điều 193 BLTTDS 2015).
Tòa á ra thông báo thụ lý, người khởi kiện có trách nhiệm đóng tạm ứng án phí trong thời hạn quy định
Căn cứ: Điều 189, 190,192, 193 và 195 BLTTDS
Thủ tục khởi kiện yêu cầu đòi bồi thường thiệt hại
Trên đây là một số giải đáp về đòi bồi thường thiệt hại khi bị can đã chết của Chuyên Tư Vấn Luật . Nếu quý bạn đọc có thắc mắc thêm về các quy định liên quan, xin vui lòng liên hệ Luật sư tư vấn luật dân sự của chúng tôi qua hotline 1900.63.63.87 để được hỗ trợ một cách tốt nhất. Xin trân trọng cảm ơn.
*Lưu ý: Nội dung tư vấn trên đây chỉ mang tính tham khảo. Tùy từng thời điểm và đối tượng khác nhau mà nội dung tư vấn trên có thể sẽ không còn phù hợp. Mọi thắc mắc, góp ý xin vui lòng liên hệ về email: chuyentuvanluat@gmail.com.
